چاه ها و قنات ها:
قنات یا کاریز راه‌آب یا کانالی است که در زیرِ زمین حفر شده، تا آب در آن برای رسیدن به سطح زمین جریان یابد. این جوی یا کانال در عمق زمین برای ارتباط دادنِ رشته‌چاه‌هایی است که از مادر چاه سرچشمه می‌گیرد.[۱] مادرچاه‌ها معمولاً یک چشمهٔ زیرزمینی هستند. قنات‌ها به‌منظور هدایت آب و مدیریّت آن برای کشاورزی و سایر مصارف به کار گرفته می‌شوند. این کانالِ قنات ممکن است تا رسیدن به سطح زمین چندین کیلومتر طول داشته باشد و به محل خروجیِ آب دهانهٔ کاریز یا سر قنات یا دهن فره می‌گویند.
قنات یکی از عمده‌ترین منابع تأمین آب به‌شمار می‌رفته و همین کاریزها بودند که ظرفیت آبدهی به مزارع بیش از ۶۰ هزار روستای کشور را داشتند. با ورود فناوری جدید، چاه‌های عمیق جانشین قنات گردید و استفاده از موتور پمپ به تدریج رایج شد و تمامی مناطق ایران را دربر گرفت. احداث چاه‌های عمیق بدون برنامه‌ریزی خود باعث خشک شدن ۹۰ درصد از قنوات گردید به گونه‌ای که احیای آن‌ها امکان‌پذیر نیست زیرا حفر چاه‌های عمیق سطح آب را به میزان زیاد پایین برده‌است.
براساس تازه‌ترین آمار ارائه‌شده از سوی وزارت نیرو، درحال‌حاضر بیش از یک‌میلیون حلقه چاه آب شامل عمیق و نیمه‌عمیق در کشور وجود دارد که این چاه‌ها با دریافت مجوز قانونی حفر شده‌اند. تعداد چاه‌های عمیق حفر شده در کشور بالغ بر ٢٠٥هزار و ٥١١ حلقه است و تعداد چاه‌های نیمه‌عمیق به ٥٥٣هزار و ٨٧ حلقه می‌رسد. از سوی دیگر، با افزایش تعداد چاه‌های حفرشده در ایران، نقش و تعداد قنات‌ها و چشمه‌ها که روزگاری تنها منبع تأمین آب ایران بودند نیز کاهش یافته است. به‌طوری که هم‌اکنون در کل کشور ٥٠هزار و ٨٣٩رشته قنات وجود دارد که البته بسیاری از آن‌ها روبه‌نابودی هستند. تعداد چشمه‌های موجود در ایران نیز به ٢٥٤ هزار و ٥٥٤ رشته می‌رسد که به‌دلیل افت آب‌های زیرزمینی، تعداد چشمه‌ها رو به کاهش است. حال در این بین این پرسش باقی است که مدیریت منابع آب کشور در این حوزه آیا اصولی عمل کرده است یا خیر؟ چراکه براساس آمار ارائه‌شده از سوی وزارت نیرو (درخصوص چاه‌های حفرشده که تنها مربوط به چاه‌های مجاز است) درصورتی‌که چاه‌های غیرمجاز را (که تعداد آن‌ها کم نیست) به آن اضافه کنیم، عددی به مراتب بزرگتر به‌دست می‌آید که گویای خطری است که سفره‌های زیرزمینی ایران را تهدید می‌کند.
کربوهیدرات ها را بشناسید
به وبلاگ خود خوش امدید